ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ:

Η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ), Δ/νση Σχεδιασμού και Προγραμματισμού Έρευνας και Καινοτομίας, στο πλαίσιο της συνεργασίας της με το Μηχανισμό Υποστήριξης Πολιτικών (PSF Open) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συνεργάστηκε με Ομάδα Εμπειρογνωμόνων της, με στόχο τη διαμόρφωση της νέας στρατηγικής υποστήριξης των Εθνικών Ερευνητικών Υποδομών (Ε.Υ.) για την Προγραμματική Περίοδο 2021-27 και διερεύνησε συγκεκριμένες κρίσιμες διαστάσεις που θα ληφθούν υπόψη στην αναδιαμόρφωση του νέου Οδικού Χάρτη Ε.Υ. της ΠΠ 2021-2027.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, η ΓΓΕΚ διοργάνωσε στην Αθήνα Ημερίδα παρουσίασης των ευρημάτων και αποτελεσμάτων της εν λόγω Έκθεσης, τη Δευτέρα 30 Οκτωβρίου 2023, στο Αμφιθέατρο «Λεωνίδας Ζέρβας» του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Την εκδήλωση χαιρέτησε ο Δ/ντης Δ.Σ. και Πρόεδρος Δ.Σ. του ΕΙΕ καθηγ. Δημοσθένης Σαρηγιάννης, ο οποίος αναφέρθηκε στην επιτυχημένη συνεργασία του Ιδρύματος με τη ΓΓΕΚ και υπογράμμισε τη σημασία της εκπόνησης του νέου Οδικού Χάρτη 2021-2027 για τις Εθνικές Ερευνητικές Υποδομές (Ε.Υ.) που θα αποτελέσει σημαντική παράμετρο στην ενίσχυση του Ερευνητικού και Τεχνολογικού ιστού της χώρας.

Στη συνέχεια, ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας, καθηγ. Αθανάσιος Κυριαζής, στην εναρκτήρια ομιλία του, αναφέρθηκε στη συνεχή βελτίωση των επιδόσεων της χώρας μας στους τομείς Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας, στην οικονομική σταθερότητα που απολαμβάνει η χώρα μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των προγραμμάτων προσαρμογής αλλά και στη δέσμευση των ελληνικών κυβερνήσεων για την ανάγκη αύξησης των επενδύσεων στην έρευνα.

Έγινε αναφορά στο κεντρικό όραμα και στη φιλοδοξία της κυβέρνησης για τη μετάβαση σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο,  βασισμένο στη γνώση, κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμο, που θα προσφέρει περισσότερες  και καλύτερες θέσεις εργασίας, και στην καρδιά του οποίου βρίσκονται η έρευνα και η καινοτομία.

Προς την κατεύθυνση αυτή, ο κ. Κυριαζής τόνισε ότι για πρώτη φορά σχεδιάστηκε στην Ελλάδα μια ολοκληρωμένη Εθνική Στρατηγική για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία με ορίζοντα το 2030, η οποία θα παρέχει το γενικό πλαίσιο για τη στοχευμένη ανάπτυξη του συστήματος Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας της χώρας τα επόμενα χρόνια. Η Στρατηγική αυτή, η οποία σύντομα αναμένεται να τεθεί σε ανοιχτή διαβούλευση, διαρθρώνεται σε 4 βασικούς άξονες, που αφορούν στην επένδυση στην Καινοτομία / Αριστεία,  στο ερευνητικό Δυναμικό και την Εκπαίδευση, στην αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων και στη διασύνδεση της επιστήμης με την  κοινωνία, και τέλος στο κανονιστικό πλαίσιο. Ο κ. Γενικός σημείωσε, επίσης, ότι η ενίσχυση των ερευνητικών υποδομών  αποτελεί βασικό στοιχείο του 2ου Άξονα, με κύρια  επιδίωξη τη στήριξη των υποδομών των ερευνητικών και ακαδημαϊκών φορέων της χώρας μέσω του εκσυγχρονισμού τους, την ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και την παροχή ευέλικτης πρόσβασης σε φυσικές και ψηφιακές εθνικές υποδομές στον ερευνητικό και παραγωγικό τομέα. Τέλος, ευχαρίστησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη συνδρομή της και την άψογη συνεργασία που αναπτύχθηκε μέχρι σήμερα, αλλά και την ομάδα των Διεθνών Εμπειρογνωμόνων σε ό,τι αφορά στην εξέταση των επιδόσεων των 28 Ερευνητικών Υποδομών του Πολυετούς Χρηματοδοτικού Σχεδίου, στην συμβολή που θα πρέπει αυτές να έχουν στην οικονομία και την κοινωνία, στη συνάφειά τους με τη Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης, στη διεθνή τους αναγνωρισιμότητα αλλά και στις προοπτικές περαιτέρω εξέλιξής τους.

Επιπλέον, ανέφερε ότι, στο πλαίσιο του PSF-Open, η ομάδα εμπειρογνωμόνων παρείχε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τον προσδιορισμό βασικών δεικτών απόδοσης βάσει χρηματοδότησης, καθώς και την εφαρμογή πρακτικών και κριτηρίων ανοιχτής επιστήμης και την ψηφιοποίηση.

Ακολούθησε η ομιλία της κας. Άννας Παναγοπούλου, Διευθύντριας στην Γενική Δ/νση Έρευνας και Καινοτομίας της Ε.Ε. η οποία συνεχάρη τη ΓΓΕΚ για την εξαιρετική συνεργασία μεταξύ της ομάδας των Εμπειρογνωμόνων και των στελεχών της ΓΓΕΚ, καθώς και για τα απτά αποτελέσματα στα οποία κατέληξε μελέτη. Η κα. Παναγοπούλου τόνισε ότι η Ελλάδα κατέχει την έβδομη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (μεταξύ των 27 κρατών μελών) στην επιτυχή συμμετοχή της στο τρέχον Πρόγραμμα Πλαίσιο 2021-2027 για Έρευνα και Καινοτομία “Horizon Europe”. Στη συνέχεια, επισήμανε ότι η υλοποίηση της μελέτης αυτής αποτελεί μία καλή πρακτική και παράδειγμα για την τρέχουσα αναθεώρηση της πολιτικής για τον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας.

Εν συνεχεία, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης από την ομάδα των εμπειρογνωμόνων σχετικά με τις 3 συστάσεις της έκθεσης, και συγκεκριμένα με την ανάπτυξη πλαισίου για τη χρηματοδότηση με βάση τις επιδόσεις για τις Ε.Υ., την ανάπτυξη ενός συνόλου βασικών δεικτών απόδοσης (Key Performance Indicators (KPI)) που αντικατοπτρίζουν τον ρόλο των Εθνικών Ερευνητικών Υποδομών στο εθνικό σύστημα Ε.Υ., καθώς και οδηγίες για την ανοιχτή επιστήμη και την ψηφιοποίηση που θα βοηθήσουν τις Ε.Υ. να αναπτύξουν περαιτέρω τις πολιτικές δεδομένων τους και να συνδεθούν με εθνικές και ευρωπαϊκές πλατφόρμες ερευνητικών δεδομένων.

Την παραπάνω παρουσίαση διαδέχτηκε γόνιμη συζήτηση μεταξύ των παρισταμένων στην αίθουσα της εκδήλωσης, αλλά και όσων συμμετείχαν διαδικτυακά σε αυτήν. Η εκδήλωση κατέληξε σε Τα γενικά συμπεράσματα της εκδήλωσης τα παρουσίασε ο προϊστάμενος του Τμήματος Σχεδιασμού και Προγραμματισμού και συντονιστής της εκδήλωσης Δρ. Αντώνιος Γυπάκης, τα οποία αφορούσαν σε παρατηρήσεις και μελλοντικές προοπτικές για τις ελληνικές Ε.Υ., όπως ότι η χώρα μας επέλεξε να συμμετέχει ενεργά σε διάφορες επιτροπές και ομάδες εργασίας του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, υποστηρίζοντας ευρωπαϊκές στρατηγικές όχι μόνο για τις ερευνητικές υποδομές, αλλά συνολικά, για τον ερευνητικό τομέα ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων, με στόχο τη σύγκλιση στην έρευνα και την καινοτομία με την ευρωπαϊκή στρατηγική. Επιπρόσθετα, υπογραμμίστηκε ότι  η ΓΓΕΚ εξέτασε όλες τις συστάσεις της έκθεσης εμπειρογνωμόνων κατά τον σχεδιασμό της Πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την υποστήριξη των ερευνητικών υποδομών της Προγραμματικής Περιόδου2021-2027. Σε ό,τι αφορά δε στις συγκεκριμένες συστάσεις της έκθεσης που παρουσιάστηκε, ο κ. Γυπάκης ανέφερε ότι αυτές θα ληφθούν ιδιαίτερα υπόψιν κατά την υποβολή των πλήρων προτάσεων κατά το δεύτερο στάδιο υποβολών. Τέλος επισημάνθηκε ότι ο προϋπολογισμός της εν λόγω πρόσκλησης θα ανέρχεται περίπου στο ποσό των 120 εκατ. ευρώ, στα οποία έχει συμπεριληφθεί προσαύξηση 15% για τις Ε.Υ. που θα αποδείξουν ότι έχουν υπερβεί τους προβλεπόμενους στόχους λειτουργίας τους.