Η Ελληνογερμανική συνεργασία στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας είναι μακροχρόνια και ακμάζουσα. Τα θεμέλιά της τέθηκαν στη Βόννη το 1978 με την υπογραφή της Διμερούς Συμφωνίας Επιστημονικής και Τεχνολογικής Συνεργασίας. Η εφαρμογή της Συμφωνίας ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 με έργα μικρής κλίμακας, κυρίως με τη μορφή επιστημονικών ανταλλαγών και υποτροφιών, που συγχρηματοδοτήθηκαν από τις δύο χώρες. Κατά την τελευταία δεκαετία, η διμερής συνεργασία Ελλάδας-Γερμανίας εισήλθε σε μια νέα, πιο φιλόδοξη φάση, με την έναρξη του πρώτου γύρου ενός νέου μέσου συνεργασίας – του Ελληνογερμανικού Προγράμματος Έρευνας και Καινοτομίας.
Σήμερα, είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου αυτού του Προγράμματος, για το οποίο οι δύο χώρες μας επένδυσαν συνολικά δεκαοκτώ (18) εκατομμύρια ευρώ. Είκοσι τέσσερα (24) κοινά έργα επέφεραν σημαντική πρόοδο στους τομείς της ενέργειας, της υγείας, της βιοοικονομίας, της επιστήμης υλικών, των βασικών τεχνολογιών, καθώς και στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες.
Ωστόσο, το πρόγραμμα δεν αποτελεί τη μοναδική διάσταση της συνεργασίας. Η συνεργασία στην έρευνα και την καινοτομία αποτελεί βασικό στοιχείο της ελληνογερμανικής εταιρικής σχέσης, μιας πρωτοβουλίας που εκκίνησε το 2010 και συμβάλλει σημαντικά στο διμερές ελληνογερμανικό σχέδιο δράσης, το οποίο ανανεώθηκε κατά τον 5ο γύρο διυπουργικών διαβουλεύσεων στο Βερολίνο τον Μάιο του 2022.
Αυτή η συνέχεια αντανακλάται όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και στους τομείς συνεργασίας μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει ο τομέας της ενέργειας, καθώς ως ο επιστημονικός τομέας που ασχολείται με την κλιματική αλλαγή και τις προσπάθειές μας για την επίτευξη βιωσιμότητας και προστασίας του περιβάλλοντος, είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Κατά την έναρξη του προγράμματος, στο πλαίσιο του πρώτου γύρου, δόθηκε έμφαση στην βιώσιμη, ασφαλή και αποτελεσματική παροχή καθαρής ενέργειας, μια ιδέα που υιοθετήθηκε και συνεχίστηκε και στον δεύτερο γύρο του προγράμματος. Κατά τη διάρκεια αυτού του δεύτερου γύρου, σε ό,τι αφορά στον τομέα της ενέργειας, έμφαση δόθηκε στις τεχνολογίες για εξοικονόμηση ενέργειας και για την παραγωγή και αποθήκευση ανανεώσιμης ενέργειας, αλλά και στη μείωση των περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεων της παραγωγής ενέργειας από συμβατικές πηγές. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα σε ποιο βαθμό η ελληνογερμανική συνεργασία στην έρευνα και την καινοτομία κατά την τελευταία δεκαετία έχει προσανατολιστεί προς το μέλλον.
Η υψηλής ποιότητας έρευνα που διεξήχθη στο πλαίσιο των κοινών έργων και οι παρεπόμενες συνεργασίες μεταξύ ερευνητών και από τις δύο χώρες συμβάλλουν σημαντικά στην εδραίωση της εταιρικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών μας.
Ένα στοιχείο υψίστης σημασίας από τη φάση του σχεδιασμού του προγράμματος ήταν η έμφαση στην εφαρμογή των ερευνητικών αποτελεσμάτων στην καθημερινή πραγματικότητα, η οποία αντικατοπτρίστηκε στη στενή συνεργασία μεταξύ επιστήμης και βιομηχανίας στα κοινά έργα. Το μοντέλο των «2+2 έργων», με δύο εταίρους από την επιστήμη και τον ιδιωτικό τομέα από κάθε χώρα σε κάθε έργο, συμβάλλει στην ενίσχυση των συστημάτων καινοτομίας και των δύο χωρών δημιουργώντας στενούς δεσμούς μεταξύ του ακαδημαϊκού κόσμου και της βιομηχανίας.
Οι δύο κύριοι στόχοι του προγράμματος είναι η προώθηση της κουλτούρας καινοτομίας και η αναγνώριση του καινοτομικού δυναμικού σε πρώιμο στάδιο. Με το πρόγραμμά μας ελπίζουμε να υποστηρίξουμε όλους τους συμμετέχοντες στην αξιοποίηση της έρευνάς τους, προωθώντας ρητώς τη μεταφορά γνώσης και νέων τεχνολογιών. Η επιτυχής μεταφορά των αποτελεσμάτων της έρευνας σε καινοτόμα προϊόντα ή υπηρεσίες είναι απαραίτητη για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια προωθήσαμε αυτήν την προσέγγιση στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος οργανώνοντας δύο επιτυχημένα πρακτικά εργαστήρια για τη μεταφορά γνώσης και τεχνολογίας.
Οι ελληνογερμανικές σχέσεις στην έρευνα και την καινοτομία συνεχίζουν να είναι πολύ στενές και θα θέλαμε να διατηρηθούν έτσι. Η πρόσκληση υποβολής προτάσεων για ένα τρίτο ελληνογερμανικό πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας θα ανακοινωθεί και στις δύο χώρες σε εύθετο χρόνο. Είμαστε ευτυχείς που αυτή η επιτυχημένη πρωτοβουλία θα συνεχιστεί.
