1. Γενικές Πληροφορίες
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN) είναι το μεγαλύτερο εργαστήριο πυρηνικής και σωματιδιακής φυσικής. Φυσικοί και μηχανικοί, χρησιμοποιώντας τους πλέον προχωρημένους και σύνθετους επιταχυντές και ανιχνευτές, διερευνούν τη θεμελιώδη δομή της ύλης και τους βασικούς νόμους του σύμπαντος. Στόχος τους είναι η κατανόηση των πιο βασικών συστατικών της ύλης, των στοιχειωδών σωματιδίων, και των νόμων που τα διέπουν.
Οι επιταχυντές είναι διατάξεις που επιταχύνουν σωματίδια (πρωτόνια, ηλεκτρόνια ή άλλα ιόντα) σε υψηλές ενέργειες, προτού αυτά συγκρουστούν, είτε μεταξύ τους, είτε με ακίνητους στόχους. Ο μεγαλύτερος επιταχυντής είναι ο LHC (Large Hadron Collider, Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων). Οι ανιχνευτές καταγράφουν τα αποτελέσματα των κρούσεων και συλλέγουν τα απαραίτητα πειραματικά δεδομένα.
Το CERN βρίσκεται στα Γαλλοελβετικά σύνορα, δυτικά της Γενεύης. Ιδρύθηκε το 1954 από 12 χώρες, με την Ελλάδα να αποτελεί ιδρυτικό μέλος. Σήμερα αριθμεί 22 χώρες μέλη. Στο CERN εργάζονται περίπου 6500 επιστήμονες, από 500 πανεπιστήμια και πάνω από 80 εθνικότητες. Η Ελλάδα συμμετέχει στα πειράματα ATLAS, CMS, ALICE, CAST, ISOLDE, n_TOF και RD-51 με ερευνητικές ομάδες από το Ε.Κ.Π.Α., το Ε.Μ.Π., το Α.Π.Θ., το Παν. Ιωαννίνων, το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος» και το Παν. Πατρών.
Ανώτατο όργανο διοίκησης του CERN είναι το Συμβούλιο. Κάθε χώρα μέλος εκπροσωπείται στο Συμβούλιο με δύο εκπροσώπους. Την Ελλάδα εκπροσωπεί η κ. Πρέσβης Άννα Κόρκα και ο καθ. Κωνσταντίνος Φουντάς.
Η συνεισφορά της Ελλάδας σε ανθρώπινο δυναμικό είναι η ακόλουθη:
- 40 καθηγητές Ελληνικών ΑΕΙ συμμετέχουν σε πειράματα του CERN.
- 28 υποψήφιοι διδάκτορες Ελληνικών ΑΕΙ συμμετέχουν στα πειράματα του CERN.
- 54 Έλληνες διδάκτορες κατέχουν ερευνητικές θέσεις διετούς διάρκειας στο CERN (CERN Fellows).
- 36 φοιτητές Ελληνικών πανεπιστημίων κατέχουν 12-μηνες θέσεις πρακτικής εξάσκησης στο CERN (CERN Technical Studentships).
- 13 Έλληνες Υποψήφιοι Διδάκτορες εκπονούν διδακτορικές διατριβές στο CERN.
- 30 Έλληνες φυσικοί, μηχανικοί και διοικητικοί κατέχουν μόνιμες θέσεις στο CERN.
Επιπλέον υπάρχει συμμετοχή τόσο από εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όσο και από μαθητές, σε αντίστοιχα επιμορφωτικά σεμινάρια και προγράμματα στο CERN.
Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας
Η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) επικουρείται στα θέματα που άπτονται της συμμετοχής της Ελλάδας στο CERN από επιτροπή Ελλήνων επιστημόνων οι οποίοι ως επί το πλείστον, εκτός από την εγχώρια ερευνητική και ακαδημαϊκή τους δραστηριότητα, δραστηριοποιούνται και στο CERN (π.χ. συμμετέχουν σε πειράματα). Η σύσταση και συγκρότηση της επιτροπής αυτής γίνεται από τη ΓΓΕΚ και η φύση της είναι συμβουλευτική προς τον Γενικό Γραμματέα Ε&Τ, υπό τον οποίο και συγκαλείται. Έργο της επιτροπής είναι η διαμόρφωση προτάσεων για τη βέλτιστη αξιοποίηση της συμμετοχής της Ελλάδας στο CERN.