1. Γενικές Πληροφορίες
Η ύπαρξη Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3) αποτέλεσε μια από τις προϋποθέσεις (αιρεσιμότητες) για τη χρηματοδότηση δράσεων έρευνας και καινοτομίας από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Σε εθνικό επίπεδο, η ΓΓΕΚ σχεδίασε την RIS3 της περιόδου 2014-20 που υιοθετήθηκε από την Ελληνική κυβέρνηση τον Αύγουστο του 2015. Στην Προγραμματική Περίοδο 2021-27 η νέα Εθνική Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης αποτελεί μια ολοκληρωμένη ατζέντα οικονομικού μετασχηματισμού που εξυπηρετεί τον Στόχο Πολιτικής 1 των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων: «Μια εξυπνότερη Ευρώπη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού». Ειδικότερα, στον Στόχο Πολιτικής 1 περιλαμβάνονται:
- Η ενίσχυση των ικανοτήτων έρευνας και καινοτομίας και η αξιοποίηση των προηγμένων τεχνολογιών,
- Η εκμετάλλευση των οφελών της ψηφιοποίησης για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις,
- Η ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ,
- Η ανάπτυξη δεξιοτήτων για την έξυπνη εξειδίκευση, τη βιομηχανική μετάβαση και την επιχειρηματικότητα.
Για τη διαμόρφωση της νέας Στρατηγικής επιβάλλεται η συνεργασία όλων των συναρμοδίων Υπουργείων και υπηρεσιών. Για το σκοπό αυτό, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, συνεργάζονται η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας και η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, με τον συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ.
2. Η μεθοδολογία που ακολουθείται για τη διαμόρφωση της Στρατηγικής συνίσταται:
- Στον εντοπισμό δυναμικών θεματικών τομέων που αναμένεται να συμβάλουν στην προοπτική ανάπτυξης της χώρας.
- Στην περαιτέρω εξειδίκευση των θεματικών τομέων και στον προσδιορισμό (με τη συμμετοχή των επιχειρήσεων και της ερευνητικής κοινότητας) δραστηριοτήτων (activities), που, αξιοποιώντας την Έρευνα, την Τεχνολογία και την Καινοτομία, μπορούν να προκαλέσουν διαρθρωτικές αλλαγές στις επιχειρήσεις του τομέα (π.χ. εκσυγχρονισμό, διαφοροποίηση και μετάβαση κ.λπ.) και να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
- Στην ανάδειξη των κρίσιμων ερευνητικών πεδίων/τεχνολογιών (και των κατάλληλων εργαλείων πολιτικής) που πρέπει να περιληφθούν στην εθνική στρατηγική ΕΤΑΚ, λαμβάνοντας υπόψη και τις περιφερειακές στρατηγικές που διαμορφώνουν οι Περιφέρειες.
Σε περιφερειακό επίπεδο, οι περιφέρειες και οι τοπικές κοινωνίες της χώρας καλούνται να αναγνωρίσουν, να δομήσουν και να αξιοποιήσουν τα ανταγωνιστικά τους πλεονεκτήματα, να υποστηρίξουν την καινοτομία και να επικεντρώσουν τις επενδύσεις, ώστε με τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών σε όλα τα στάδια, να επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος μετασχηματισμός της τοπικής οικονομίας.
H όλη προσέγγιση είναι bοttom up, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις επιχειρήσεις που προσδιορίζουν νέες, καινοτομικές δραστηριότητες και τις αντίστοιχες τεχνολογικές ανάγκες. Η παραπάνω διαδικασία αποτελεί το αντικείμενο της Επιχειρηματικής Ανακάλυψης.